Huyết áp cao là căn bệnh khá phổ biến trong thời đại ngày nay, việc sơ cứu người bị tăng huyết áp đúng cách đóng một vai trò vô cùng quan trọng giúp giảm nguy cơ đột quỵ và ngăn ngừa các biến chứng tim mạch nguy hiểm khác. Vậy cách sơ cứu cho người bị tăng huyết áp như thế nào và cần lưu ý những gì khi thực hiện sơ cứu cho người cao huyết áp. Hãy cùng WEBEONE tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Dấu hiệu và biến chứng của bệnh cao huyết áp
Có một số trường hợp huyết áp tăng cao đột ngột được xác định khi huyết áp trên 180/120mmHg và đi kèm các triệu chứng khác. Đây được coi là tình huống tăng huyết áp kịch phát và cần được sơ cứu ngay lập tức.
Tùy từng trường hợp mà bệnh nhân có thể có dấu hiệu tổn thương như: đau tức ngực, khó thở, đau lưng, tê yếu tay chân, suy giảm thị lực, đau đầu, chóng mặt, bất tỉnh hoặc khó nói…
Nếu không có các dấu hiệu tổn thương cơ quan bên trong cơ thể, bệnh nhân chỉ cần xử trí tại nhà theo hướng dẫn phía dưới. Nếu có bất kỳ tổn thương cơ quan, bệnh nhân cũng cần được cấp cứu tăng huyết áp tại nhà trước khi có thể được đưa đến bệnh viện.
Bởi nếu bệnh nhân được điều trị chậm trễ có thể gây nguy hiểm tính mạng, thậm chí dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: nhồi máu cơ tim, suy thận, suy tim, phù phổi, mất trí nhớ, đột quỵ.
Hướng dẫn sơ cứu người bị cao huyết áp đúng cách
Dưới đây là hướng dẫn sơ cứu cho người bị tăng huyết áp trong những trường hợp cụ thể:
Triệu chứng nhẹ, người bệnh còn nhận thức
Đối với những bệnh nhân bị cao huyết áp trong thời gian dài, đặc biệt là người già thì có đôi khi họ gặp phải tình trạng tăng huyết áp khẩn cấp nhưng không có biểu hiện tổn thương cơ quan đích.
Một số triệu chứng thường gặp khi huyết áp tăng cao là cảm thấy đau nhức vùng cổ, gáy hay chóng mặt và không thể đứng vững nhưng vẫn còn nhận thức, tỉnh táo và có thể nói chuyện được.
Trong trường hợp này, hãy để bệnh nhân nằm lên giường và nghỉ ngơi, hạn chế đi lại, tránh kích động âm thanh và ánh sáng.
Tiến hành đo huyết áp 15 phút một lần và liên hệ ngay với bác sĩ để được hướng dẫn dùng thuốc. Nếu nguyên do là vì bệnh nhân quên uống thuốc huyết áp trong ngày thì cần cho bệnh nhân uống thuốc, huyết áp sẽ mau chóng cải thiện.
Bệnh nhân có dấu hiệu bất tỉnh hay đột quỵ
Một số bệnh nhân cao huyết áp đột ngột có thể xuất hiện các triệu chứng tổn thương não, bao gồm chóng mặt, xây xẩm hoặc bất tỉnh.
Lúc này là hãy để bệnh nhân nằm yên tại chỗ, nghiêng người một bên và nâng cao đầu khoảng 30 độ để giảm nguy cơ trào ngược và nôn thốc, hít sặc vào phổi.
Tránh lay gọi người bệnh hay di chuyển bệnh nhân bởi dễ làm cho huyết áp tiếp tục tăng dẫn đến nguy cơ đột quỵ cũng cao hơn. Sau đó hãy gọi hoặc liên hệ đến website: capcuuvang.com để thuê xe cấp cứu để đưa bệnh nhân đến bệnh viện một cách an toàn.
Bệnh nhân có triệu chứng khó thở, đau tức ngực
Bệnh nhân có khả năng bị tổn thương tim khi huyết áp tăng quá đột ngột, dẫn tới suy tim, nhồi máu cơ tim cùng với các triệu chứng khác như đau tức ngực, khó thở, tay chân lạnh.
Cần để bệnh nhân nằm yên tại chỗ, bệnh nhân cần có không gian thoáng khí để hít thở và tránh tiếng ồn. Không nên xoa bóp ngực hay tay chân của bệnh nhân. Hãy giúp bệnh nhân nới lỏng quần áo và gọi ngay cấp cứu để đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất.
Những lưu ý khi sơ cứu cho người cao huyết áp
- Không nên để bệnh nhân nói chuyện nhiều vì sẽ tăng kích thích và huyết áp tăng cao thêm.
- Không nên cho bệnh nhân ăn hay uống bất kỳ thứ gì, nhất là cà phê hay thức uống có cồn khi có dấu hiệu đột quỵ.
- Không được tự ý cho bệnh nhân dùng thuốc khi không có sự chỉ định của bác sĩ.
- Sau khi sơ cứu, hãy bình tĩnh đợi xe cấp cứu và không tác động vào bệnh nhân để không khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Cách phòng bệnh cao huyết áp
Kiểm soát cân nặng
Cần kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý. Những người béo phì thừa cân thường có nguy cơ bị cao huyết áp hơn những người có cân nặng bình thường.
Những trường hợp dư cân cần tập luyện và áp dụng chế độ giảm cân khoa học bằng cách hạn chế tinh bột, đường, dầu mỡ và tăng cường rau xanh, trái cây và uống đủ nước mỗi ngày.
Chế độ ăn uống khoa học
Trong chế độ ăn uống hằng ngày cần tích cực sử dụng thực phẩm như:
- Rau xanh và trái cây: Những loại trái cây chứa nhiều vitamin E, C hoặc kali như: cam, quýt, bưởi, táo, bơ, dâu, dứa,… giúp phòng ngừa cao huyết áp.
- Ngũ cốc thô: chất xơ từ các loại ngũ cốc thô như gạo lứt, bo bo, bắp, yến mạch, bánh mì đen… còn có tác dụng hạn chế hấp thu cholesterol, ngăn ngừa xơ vữa động mạch và hỗ trợ tiêu hóa.
- Cá: Chứa nhiều axit béo không bão hòa, giúp giảm cholesterol trong máu.
- Sử dụng chất béo không bão hòa từ dầu oliu, dầu bắp, dầu hướng dương, dầu đậu nành… Ngoài ra, hãy sử dụng thức ăn nướng hoặc hấp sẽ tốt cho sức khỏe hơn.
Ngoài việc bổ sung các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, bạn cũng cần lưu ý tránh những thực phẩm có thể gây cao huyết áp như:
- Muối: Giảm bớt lượng muối hấp thụ từ thức ăn mặn có thể giúp giảm huyết áp.
- Chất béo bão hòa: cần tránh thực phẩm xào, chiên, lòng đỏ trứng gà, da hoặc nội tặng động vật, nước xương hầm…
- Chất bột đường (glucid): Cần ăn vừa đủ lượng đường đồng thời tránh các thực phẩm, trái cây nhiều ngọt như bánh kẹo, nước ngọt, mứt, xoài, nhãn, mít, vải,…
- Thịt đỏ: Đạm từ thịt đỏ sẽ làm tăng cholesterol dẫn đến tăng huyết áp.
- Thức ăn chế biến sẵn: Đây là những thực phẩm chứa tỉ lệ muối và chất bảo quản cao.
- Các chất kích thích: Cà phê, bia rượu, trà, gia vị cay nóng sẽ gây mất ngủ, rối loạn nhịp tim, từ đó dẫn đến tăng huyết áp.
Luyện tập thường xuyên
Cần lên kế hoạch duy trì luyện tập thường xuyên. Việc luyện tập sẽ giúp bạn tránh xa stress là một trong những nguyên nhân khiến huyết áp tăng cao.
Có thể lựa chọn các bộ môn luyện tập tốt cho sức khỏe như đi bộ, bơi lội, các môn thể thao khác tùy thuộc vào nhu cầu và sức khỏe của người tập..
Nếp sinh hoạt lành mạnh
Duy trì lối sống lành mạnh không chỉ giúp bạn giữ được tâm trạng thoải mái, tránh được lo âu hay căng thẳng mà còn giúp bạn tránh xa bệnh tật, trong đó có tăng huyết áp.
Trong trường hợp ông bà, cha mẹ của bạn là người thường xuyên bị tăng huyết áp đột ngột và bạn không có nhiều thời gian để chăm sóc thì để hạn chế được tình huống xấu nhất có thể xảy ra cho người thân của mình thì bạn có thể sử dụng đến dịch vụ chăm người già tại Hệ thống viện dưỡng lão Bình Mỹ.
Bài viết trên đây của chúng tôi đã tổng hợp lại những thông tin quan trọng liên quan đến bệnh lý cao huyết áp. Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã nắm rõ các bước cấp cứu tăng huyết áp tại nhà trong từng trường hợp cụ thể và làm sao để phòng ngừa bệnh huyết áp cao.